Bệnh trĩ là gì? Cách nhận biết và điều trị

Ở độ tuổi trung niên, từ khoảng 45 – 60 tuổi rất dễ mắc bệnh. Một trong số những loại bệnh đó là bệnh trĩ. Đây cũng có thể được coi là một căn bệnh khó nói. Nhiều người thường âm thầm chịu đựng nó để rồi gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm cho cơ thể, nghiêm trọng là ung thư trực tràng. Sau đây là nội dung về nguyên nhân và cách điều trị bệnh trĩ.

Bệnh trĩ là gì? Phân loại bệnh trĩ

Bệnh trĩ là gì?

Bệnh trĩ là gì? Theo dân gian, mọi người thường gọi với cái tên là “bệnh lòi dom”. Trong y học hiện đại, bệnh lòi dom chính là bệnh trĩ, nó được xác định là tình trạng bị sưng và phồng lên của các cụm tĩnh mạch bên trong trực tràng và hậu môn do các dây thần kinh của hậu môn bị chèn ép quá nhiều hoặc liên tục chịu nhiều áp lực.

Bệnh trĩ là một bệnh rất nguy hiểm. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời thì có thể gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như chảy máu trực tràng, ung thư trực tràng.

Độ tuổi mà thường mắc phải bệnh trĩ thường từ 45 – 60. Tuy nhiên hiện nay do chế độ ăn uống, sinh hoạt không hợp lý nên độ tuổi của căn bệnh này dẫn được trẻ hoá. Có những trường hợp  25 – 30 cũng đã mắc phải bệnh này. Ở những độ tuổi này họ thường không quan tâm tới sức khoẻ, nhiều người còn không biết bệnh trĩ là gì.

Phân loại bệnh trĩ

Bệnh trĩ là gì? Bệnh trĩ có những loại nào? là câu hỏi mà nhiều người đặt ra. Người ta có thể phân loại bệnh trĩ dựa vào sự xuất hiện của búi trĩ. Tổng quan, bệnh trĩ được chia làm hai loại trĩ nội và trĩ ngoại.

Trĩ nội

Đây là tình trạng mà búi trĩ được hình thành trên bề mặt lớp niêm mạc nằm bên trong ống hậu môn. Thường sẽ chỉ được phát hiện khi bệnh lý trở nặng hoặc tiến hành thăm khám tại các cơ sở khám chữa bệnh bởi những thời gian đầu bệnh khởi phát sẽ thường không gây ra quá nhiều đau đớn cho bệnh nhân.

Người ta chia bệnh trĩ nội thành 4 giai đoạn tương ứng với 4 cấp độ:

• Cấp độ 1: Có hiện tượng đau rát khi đi vệ sinh, có những cơn ngứa ngáy nhẹ. Lúc này là giai đoạn đầu, búi trĩ mới bắt đầu hình thành bên trong ống hậu môn của bệnh nhân. 
• Cấp độ 2: cảm giác khó chịu nhiều so với giai đoạn 1, đi cầu ra máu nhiều hơn. Đặc biệt cần chú ý đến dấu hiệu có cục thịt nhỏ lồi ra ngoài ống hậu môn khi cố gắng gồng mình khi đi cầu.
• Cấp độ 3: Tình trạng đau đớn do búi trĩ gây ra có thể tăng cao, đặc biệt là khi bệnh nhân đi cầu hoặc ngồi trên ghế. Lúc này, búi trĩ sa ra ngoài ống hậu môn và không có khả năng co lên, người bệnh phải dùng tay để đẩy vào bên trong. 
• Cấp độ 4: bệnh nhân sẽ xuất hiện những cảm giác đau đớn. Ngay cả khi bạn đứng hoặc ngồi thì tình trạng chảy máu luôn xảy ra . Búi trĩ hoàn toàn sa ra ngoài và không thể đẩy vào bên trong ống hậu môn.

Trĩ ngoại

Theo chuyên gia, trĩ ngoại được hình thành, phát triển ở phần bên rìa hậu môn. Người bệnh nhận biết bệnh thông qua quan sát hoặc sờ nhẹ để cảm nhận kích thước của búi trĩ. Bệnh trĩ ngoại ít chảy máu hơn trĩ nội nhưng lại mang nhiều cảm giác đau đớn, rát đặc biệt khi ngồi.

Người ta chia bệnh trĩ ngoại thành 4 giai đoạn tương ứng với 4 cấp độ:

• Cấp độ 1: Khi ngồi, người bệnh có cảm giác hơi cộm cộm ở dưới hậu môn. Xuất hiện một ít máu có thể xuất hiện khi đi đại tiện. Kích thước của búi trĩ lúc này chỉ bằng hạt đậu.
• Cấp độ 2: Búi trĩ to hơn. Kể cả khi đứng hoặc ngồi vẫn có cảm giác vướng xíu. Bệnh nhân sẽ xuất hiện nhiều cảm giác đau đớn hơn kèm theo đó là tình trạng rát, ngứa ngáy hậu môn. 
• Cấp độ 3: Xảy ra tình trạng chảy máu khi đi đại tiện hoặc do cọ xát vào quần. Lúc này búi trĩ bị sa ra ngoài hậu môn và làm tắc nghẽn.
• Cấp độ 4: cảm giác cực kì đau đớn cho người mắc phải. Tình trang này nếu không được tiến hành điều trị kịp thời rất có khả năng mắc các bệnh đường hậu môn rất cao.

Các chuyên gia đánh giá trĩ nội là loại trĩ nguy hiểm hơn.

Dấu hiệu nhận biết của bệnh trĩ

Dấu hiệu chung thường gặp 

Bệnh trĩ là gì? Dấu hiệu nhận biết như thế nào? Sau khi biết bệnh trĩ là gì thì cần phải nắm được những dầu hiệu để nhận biết bệnh trĩ. Từ đó mới có thể đi khám và điều trị kịp thời. Khi bị bệnh trĩ, người bệnh có thể gặp phải các triệu chứng, đây cũng được coi là những dấu hiệu nhận biết bệnh trĩ:

• Trong quá trình đi tiêu thì xuất hiện chảy máu không kèm đau. Chảy máu vùng hậu môn là triệu chứng sớm nhất mà đa phần người bệnh thường gặp nhất. Dấu hiệu là máu chảy thành giọt hoặc thành các tia khi rặn nhiều. Bệnh chuyển biến nặng hơn gây ra triệu chứng ngồi xổm cũng chảy máu.
• Tại vùng hậu môn của người bệnh có sự bài tiết của niêm mạc ống hậu môn làm xuất hiện cảm giác ngứa hoặc kích thích do dịch nhầy từ
• Nứt hậu môn, tắc hoặc nghẹt gây nên triệu chứng đau hoặc khó chịu, dao động từ không đau, đau ít đến rất đau.
• Sưng vùng quanh hậu môn
• Dễ nhận biết nhất là có một khối nhô lên gần hậu môn, rát hoặc đau (có thể là huyết khối tại búi trĩ)

Dấu hiệu từng loại trĩ

Bệnh trĩ là gì? Dấu hiệu nhận biết như thế nào? Tuỳ vào vị trí của trĩ mà xuất hiện các triệu chứng khác nhau:

• Với trĩ ngoại: Bệnh nhân có thể cảm thấy hoặc nhìn thấy có một khối nhô lên quanh hậu mô của mình. Cơn đau có thể xuất hiện đột ngột và nghiêm trọng nếu cục máu đông hình thành bên trong búi trĩ ngoại. Bệnh nhân có cảm giác ngứa và rát nếu cục máu đông có thể bị hấp thu để lại vùng da nhăn nheo.
• Với trĩ nội : khó gây ra triệu chứng hơn. Thường không gây đau và khó chịu ở những giai đoạn đầu. Nó sẽ chảy máu khi phân khi đi ngang hậu môn có thể làm trầy xước bề mặt búi trĩ. Nếu bị trĩ nội sa, tức là trĩ sa ra ngoài hậu môn. Bệnh nhân sẽ thấy ngứa, đau và rát nếu trĩ sa hấp thu một lượng nhỏ chất nhầy và phân có thể gây kích thích gây ra . 

Nguyên nhân gây ra bệnh trĩ

Bệnh trĩ là gì? Nguyên nhân nào gây nên bệnh trĩ? Nguyên nhân chính dẫn đến bệnh trĩ đó là do các dây thần kinh của hậu môn bị chèn ép quá nhiều hoặc liên tục chịu nhiều áp lực. Do tác động của các yếu tố từ lối sống sau:

• Người bệnh rặn khi đi cầu
• Người bệnh ngồi lâu trên bồn cầu
• Người bệnh bị tiêu chảy hoặc táo bón mạn tính
• Béo phì
• Mang thai
• Do giao hợp qua đường hậu môn
• Người bệnh có một chế độ ăn thiếu chất xơ
• Một phần do cấu trúc mô nâng đỡ các tĩnh mạch ở trực tràng và hậu môn bị trở nên lỏng lẻo và nhão dần nên bệnh trĩ gia tăng theo tuổi.

Đó là những nguyên nhân chính dẫn đến nguy cơ bị bệnh trĩ. Có đến 60% những nguyên trên là do lối sống thiếu khoa học. Vì vậy, mọi người cần điều chỉnh lối sống nếu muốn phòng tránh bệnh trĩ.

Cách phòng tránh và điều trị hiệu quả

Phòng tránh bệnh trĩ

Bệnh trĩ là gì? Làm sao để phòng tránh bệnh trĩ là câu hỏi được khá nhiều người quan tâm. Phương pháp tốt nhất để có thể phòng ngừa bệnh trĩ đó là làm cho phân mềm, giúp phân dễ dàng đi qua hậu môn. Chính vì thế, bạn nên tham khảo cách sau:

Chế độ ăn uống

• Ăn những thực phẩm nhiều chất xơ. Chú ý ăn nhiều trái cây, rau củ và ngũ cốc nguyên cám ví dụ lúa mì, lúa mạch, yến mạch, ngô, lúa mạch đen, gạo lứt, kê,… Nếu người bệnh ăn những thực phẩm này giúp làm mềm phân và tăng khối lượng phân. 
• Bạn cần uống nhiều nước. Công dụng của việc uống nhiều nước là giúp làm mềm phân.
• Dùng chất bổ sung chất xơ. Cần lưu ý khi sử dụng chất xơ bổ sung thì phải chắc chắn uống ít nhất tám ly nước hoặc các chất lỏng khác mỗi ngày. Nếu không, các chất bổ sung có thể gây táo bón hoặc làm táo bón nặng hơn.

Thói quen sinh hoạt

• Không nên rặn mạnh khi đi cầu vì điều này sẽ tạo ra áp lực lớn lên các tĩnh mạch ở trực tràng dưới làm búi trĩ phình to và dễ chảy máu.
• Hãy đi cầu ngay khi có cảm giác mắc cầu. Vì nếu càng để lâu, niêm mạc trực tràng dần hấp thu nước trong phân bị ứ đọng, phân sẽ trở nên khô, cứng và khó hơn đi cầu hơn.
• Có một thói quan tập thể dục thường xuyên. Điều này sẽ giúp ngăn ngừa táo bón và giảm áp lực lên tĩnh mạch.
• Nên tránh ngồi lâu, đặc biệt là trên bồn cầu, có thể làm tăng áp lực lên tĩnh mạch ở hậu môn.

Duy trì lối sống này không những có tác dụng phòng ngừa bệnh trĩ mà còn mang lại nhiều lợi ích khác cho sức khoẻ. 

Cách điều trị bệnh trĩ

Bệnh trĩ là gì? Cách điều trị bệnh trĩ như thế nào là câu hỏi cũng được nhiều người quan tâm. Tuỳ vào từng triệu chứng mà người bệnh gặp phải sẽ có các cách điều trị khác nhau.

Điều trị nội khoa

• Bệnh nhân điều trị bảo tồn và chế độ sinh hoạt: điều chỉnh chế độ ăn nhiều chất xơ, hạn chế sử dụng các chất kích thích như rượu, ớt. Giữ thói quen đi lại khi ngồi quá lâu. Có thể ngồi ngâm hậu môn trong nước ấm để cải thiện triệu chứng.
• Dùng thuốc: các thuốc bôi hoặc nhét tại chỗ, thuốc hỗ trợ tuần hoàn tĩnh mạch cũng giúp giảm triệu chứng hiệu quả.

Điều trị ngoại khoa

• Đối với các trường hợp trĩ có các biến chứng huyết khối: cắt bỏ theo các phương pháp kinh điển hoặc phối hợp lấy huyết khối kèm cắt trĩ bằng các phương pháp khác.
• Trường hợp trĩ mức độ nhẹ: Thủ thuật thắt búi trĩ bằng dây thun hoặc chích xơ mạch máu đến nuôi búi trĩ.
• Trĩ độ 1 và 2: dùng phương pháp chích xơ. 
• Thắt bằng dây thun-Vòng thắt cao su.
• Phương pháp Longo (stapled hemorrhoidectomy-PPH, 1998): làm gián đoạn các mạch máu trĩ trên và giữa, sau đó khâu niêm mạc hậu môn-trực tràng bị sa lên trên, đưa các búi trĩ về vị trí trong ống hậu môn do đó làm teo mô trĩ. 
• Phương pháp khâu triệt mạch THD 
• Cắt trĩ bằng các phương pháp kinh điển có thể kể đến như Miligan Morgan, Ferguson, White Head.

Lưu ý khi điều trị 

• Những bệnh nhân suy giảm miễn dịch hoặc những người có viêm đại tràng thể hoạt động không có chỉ định phẫu thuật.
• Cần lưu ý đến những biến chứng cấp tính và biến chứng muộn. Biến chứng cấp tính liên quan đến điều trị bệnh trĩ bao gồm đau, nhiễm trùng, chảy máu tái phát và bí tiểu. Biến chứng muộn bao gồm không kiểm soát do tổn thương cho cơ thắt hậu môn trong quá trình mổ xẻ.

Trên đây là toàn bộ những nội dung về bệnh trĩ là gì? Nguyên nhân, triệu chứng, cách chữa trị như nào? Mọi người cần nắm được những thông tin về bệnh trĩ là gì bởi bệnh trĩ là một bệnh rất nguy hiểm. Nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời rất có thể sẽ xảy ra nhiều biến chứng nguy hiểm khác không ngờ tới.